şu çılgın Türkler
Turgut Özakman

Şu Çılgın Türkler-2

Bölüm 2: Samsun’a Çıkış

Ünü Çanakkale Savaşları sırasında parlamış olan M.Kemal Paşa, 9.Ordu Müfettişi olarak 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıkar. Verilen göreve karşın bütün milleti, işgale tepki göstermeye çağırır. İngiliz baskısıyla görevinden alınınca askerlikten istifa eder. Bütün Anadolu’yu yurtseverlik ve bağımsızlık bayrağı altında toplamaya koyulur. Erzurum Kongresi’ni kapsamlı Sivas Kongresi izleyecektir. Dernekleri Anadolu ve Rumeli Müdafaa’yı Hukuk Derneği adı altında toplar. Temsil Heyeti Başkanlığına seçilir. Heyet, 27 Aralık 1919’da Ankara’ya gelir. Times gazetesi “Ne çocukça bir hayal”…Yazar Refik Halit Karay, “Kuzum Mustafa sen deli misin?”…

Milli Mücadele, mucizenin, onurlu, güzel çılgınlığın adıdır. Ankara’nın ısrarıyla seçim yapılır. 12 Ocak 1920’de Osmanlı Meclisi İstanbul’da toplanır. Milli Ant’ı (Misak-ı Milli’yi) kabul ve ilan eder. “Bölünmez, bağımsız, hür ve çağdaş bir Türkiye.” İşgalci güçler yönetime resmen el koyarlar. Birçok milliyetçiyi tutuklarlar. Meclisi sarıp Rauf Orbay ve Kara Vasıf’ı götürürler… Malta’ya sürerler. M.Kemal Paşa en  başta Albay Rawlinson olmak üzere Anadolu’da bulunan bütün İngiliz subay ve erleri tutuklatmış ve meclis’i Ankara’da toplanmaya çağırmıştır.Milli kuvvetler İngiliz birliklerini İzmit’e çekilmek zorunda bırakır. Sadrazam Damat Ferit, Vahdettın’in verdiği emirle Seyhülislam Dürizade Abdullah’ın fetvasıyla milli mücadelecilere dinsel savaş açar.Aralarında Yunus Nadi, Dr.Adnan Adıvar, eşi Halide Adıvar, Albay İsmet Bey olmak üzere ve birkaç gün sonra, Harbiye Nazırı Fevzi Çakmak  İstanbul’dan kaçıp Ankara’ya katılacaklardır.

23 Nisan 1920’de Türkiye Büyük Millet Meclis’i açılır. M. Kemal Paşa TBMM Başkanlığına seçilir. İstanbul harp divanı M.Kemal’i ve kadrosunu idama mahkum eder. Vahdettin hemen onaylar ve M.Kemal’in rütbesini yarbaylığa indirir. Adliye Nazırı Ali Rüştü Efendi “Yunan ordusun başarısı için dua edilmesini ister…” İstanbul yönetimi utanç belgesi Sevr Antlaşması’nı da kabul eder ve imza eder. Ayrıca Anadolu Üçlü Anlaşma’yla İngiliz, Fransız ve İtalyan çıkar bölgelerine ayrılmaktadır. Bu durumu milliyetçilere silah zoruyla kabul ettirmek görevi İngiliz’ler tarafından Yunan ordusuna verilir. O da kabul eder. Karşılığında Yunanlılar İstanbul’un da verilebileceğini ümidine kapılır.

Kral Aleksandros ölür. Venizelos Kral Konstantin’in tahta çıkmasını önlemek için seçimleri yenilemeye gider. Seçimi kaybeder. Yurtdışına kaçar. Fransa yeni iktidara karşı tavır alır. Kralcı General Papulas Anadolu’daki Yunan ordusu komutanlığına atanır. Sonunda Venizelos’un yayılmacı politikasını ve İngilizlerin askeri olmayı kabul eder. Bu sebeple Anadolu olaylarını iyi bilen bazı Venizelosçu komutanlara dokunmaz.

Doğu Cephesi Komutanı Kazım Karabekir Paşa TBMM’nin kararı üzerine harekete geçmiş, Ermenileri kolayca yenerek Doğu sınırını güvence altına almıştır. Barışçı yolla Artvin Gürcistan’dan geri alınır… Sovyetler’le bağlantı kurulur.

Disiplinsiz çetelerin ordu çatısı altına alınması için çalışırken, Kuva-yi Seyyare adı altında en kalabalık çetenin komutanı Ethem ve kardeşleri orduya bağlanmak istemez ve isyan ederler. Yunan ordusu yeni Türk ordusunu keşfetmek için taarruza geçer. Fidan halindeki ordu 6-11 Ocak 1921 Birinci İnönü Savaşı’nda Yunan ordusunu püskürtür. Sonrada, asi Ethem’in kuvvetini ezip dağıtır. Ethem ve iki kardeşi bine yakın adamı ile Yunanlılara sığınacak ve onlar için çalışacaklardır. Meclis anayasa tasarısını kabul eder. “Egemenlik kayıtsız ve şartsız milletindir.” Milleti kulluktan çıkarıp yurttaş yapıyor, laikliğin temelini atıyordu. Halkın büyük çoğunluğu istiklal ordusunu gittikçe artan bir azimle destekleyecektir.

Londra konferansına Ankara’nın temsilcileri de çağrılır. Ankara sözcüsünün parlak konuşması çok takdir toplar. Lloyd Geoorge yeni Yunan hükümetine yeşil ışık yakar. Atina ve Ankara temsilcilerine hükümetleriyle görüşmek üzere 25 gün süre tanınarak konferansa ara verilir. Dışişleri bakanı Bekir Sami Bey’in Fransa ile yaptığı gizli anlaşma Ankara tarafından reddedilir. Yunan hükümeti General Papulas’a hemen hareket etmesi emrini verir. Moskova’da Türk-Sovyet dostluk anlaşması imzalanır. Yunan ordusu, temsilciler dönüş yolundayken, 23 Martta iki koldan taarruza geçer. Yunan donanması Karadeniz’e açılır. Ordumuzun büyük kısmını İnönü’de toplayıp düşmanı yenmek, daha sonra katılması mümkün olan bütün kuvvetlerle Dumlupınar-Afyon’a dönmek. General Kondulis 26 Martta Afyon’a girer. General Vlahopulos komutasındaki üçüncü Yunan kolordusu İnönü mevzileri önünde çok sert ve büyük bir direnişle karşılaşır.3.alayın 3.taburunun bütün bölük komutanları şehit düşer. Albay (Deli) Halit Karsıalan yaralanır.Batı Cephesi Komutanı İsmet Paşa sağ kanat birliklerini karşı taarruza kaldıracağını Ankara’ya bildirir.

Kaynak: Şu Çılgın Türkler, Turgut Özakman

Hakkında Ankara Habercim Yazarı

Check Also

Hubble Uzay Teleskobu

Hubble Uzay Teleskobu

Uzayı anlayabilmek için teleskoplara ihtiyaç duyulmaktadır. Bunlardan Hubble Uzay Teleskopu en önemlilerindendir. Bu teleskobu inceleyelim.