Kültür, bir millete ait düşünce ve sanat eserlerinin bütünü; tarihi ve toplumsal gelişme süreci içerisinde yaratılan maddi ve manevi değerlerin tamamıdır. Kültür; toplumları birleştirir, bütünleştirir ve toplumların barış içerisinde yaşamalarını sağlar.
Türk kültürü muazzam derinlikte ve kadim bir kültürdür. Mustafa Kemal Atatürk, Türk kültürünün cumhuriyetimiz için temel oluşturduğunu belirtmiştir. Sözlü edebiyat geleneği, bu temelin en önemli unsurlarındandır. Türk düşüncesine, sözlü kültür kaynaklık etmektedir
Türk sözlü kültürünün en önemli işlevi eğitimdir. Okul kavramının olmadığı zamanlarda eğitim, sözlü halk kültürü sayesinde gerçekleşmiştir. Halk; tecrübeleriyle kültürü oluşturuyor, onunla nesillerini eğitiyordu. Türk milletinin nesillerini eğittiği kültür unsurları ise şunlardır: Masallar, ninniler, çocuk oyunları, maniler, fıkralar, atasözleri, efsaneler, türküler, bilmeceler.
Nazlı Çevik Azazi’nin Masal adlı kitabında belirttiği üzere: “Sözlü geleneğin en güzel çocuğu olan masallar ve masal anlatıcılığı günümüzde canlanmaya başlayan ruhun önemli bir parçasıdır.” Dünyanın her yerinde masallar ve masal anlatıcılığı hak ettiği önemi bulmaktadır. Ülkemizde de Milli Eğitim Bakanlığı “Anadolu Masalları Projesi”ni hayata geçirdi. UNESCO Türkiye Milli Komisyonu işbirliği ile, Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk’un katkılarıyla, bu proje gerçekleştirilmektedir.
Masalların eğitim sistemi için anahtar bir rol oynadığını vurgulayan Selçuk, Türk Masallarının dışında başka ülkelerin masallarını da bir araya getirmeyi amaçlayan bir çalışma başlatmıştır. Bu proje, 20 bin öğretmenin “Masal Anlatıcılığı Sertifika Programı” kapsamında eğitilmesini hedeflemektedir.
Masalların kuşaktan kuşağa anlatılıp, aktarılması eğitimsel birikimin ve kültürel mirasın korunmasını sağlar.Bu nedenle sözlü kültürün en önemli unsurlarından biri olan masallara hayatımızda daha çok yer vermeli ve masallarımızı çocuklarımızla daha çok paylaşmalıyız.
Yazan: Banu Polat
Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni